شرکت تعاونی چیست ؟
شرکت تعاونی شرکتی می باشد که میان افراد حقیقی ، برای کار در امور مربوط به تولید و توزیع برای هدف های مصرح در قانون بخش تعاونی ، به جهت بهتر کردن وضع اقتصادی و اجتماعی اعضایش از طریق همکاری و تشریک مساعی آنان ، با رعایت قانون مزبور تشکیل می گردد .
تنها افراد حقیقی خواهند توانست به ثبت شرکت تعاونی اقدام نمایند و در آن عضویت شوند . ماده 8 قانون بخش تعاونی بیان می کند که : عضو در شرکت های تعاونی ، فردی می باشد حقیقی . نکته قابل توجه این می باشد که در شرکت های تعاونی ، بر خلاف شرکت های تعاونی که در آنان حق رای شرکا و سهام دار ها ، با مقدار سرمایه آنان در شرکت در ارتباط است ، حق رای اعضا ، به میزان سرمایه شان ها بستگی نخواهد داشت و هر عضو در مجمع های عمومی ، بدون توجه به میزان سرمایه ای که در آن دارا می باشد ، دارای یک رای می باشد آن را اصل هر عضو یک رای می نامند .
اهداف شرکت های تعاونی :
- پیشگیری کردن از تمرکز و تداول ثروت در دست اشخاص و گروه های ویژه و خاص برای محقق نمودن عدالت اجتماعی
- دادن وسیله های کار در اختیار افرادی که قادر به کارند ولی وسیله و ابزار لام را در اختیار ندارند
- پیشگیری کردن از احتکار ، انحصار ، تورم ، اضرار به غیر
- جلوگیری نمودن از کارفرمای مطلق شدن دولت
- ایجاد و تامین شرایط و امکانات کار برای تمامی افراد برای رسیدن به یک اشتغال کامل
- قرار گرفتن مدیریت و سرمایه و منابع در اختیار نیروی کار و تشویق بهره برداری مستقیم از حاصل کار خویش
- توسعه و تحکیم مشارکت و تعاون عمومی میان تمامی افراد جامعه
انواع شرکت های تعاونی :
- شرکت تعاونی ساختمان مسکن
- شرکت تعاونی وام و اعتبار
- شرکت تعاونی بیمه محصولات و حیوانات
- شرکت تعاونی توزیع و فروش محصولات
- شرکت تعاونی نمایندگی کارخانجات و موسسات تولیدی
- شرکت تعاونی تولید محصولات صنعتی و کشاورزی
- شرکت تعاونی مصرف
در فصل پنجم قانون تعاون جمهوری اسلامی به دو نوع شرکت تعاونی اشاره گردیده است :
تعاونی توزیع و تعاونی تولید
- تعاونی توزیع تعاونی هایی می باشند که نیاز مشاغل تولیدی و یا مصرف کنندگان عضو خود را در چهارچوب مصالح عمومی و به منظور کاهش هزینه تعاونی ها تامین می کنند .
- تعاونی تولید تعاونی های می باشند مربوط به امور دامداری ، کشاورزی ، پرورش و صید ماهی و غیره و هر عضو می بایست مشغول به کار باشد .
مراحل ثبت یک شرکت تعاونی :
- تشکیل هیئت موسس
برای تاسیس هر تعاونی در ابتدا می بایست هیئتی به نام هیئت موسس تشکیل گردد که در مورد تعداد اعضای هیئت موسس در قانون و سایر مقررات جمهوری اسلامی ایران بیانی یافت نمی گردد اما می توان گفت که تعداد اعضا نباید از 3 نفر کمتر باشد .
موسسان تعاونی می بایست با قوانین و مقررات تعاونی ها آشنا باشند و در صورت لزوم در کلاس آموزش 1 روزه که اداره کل تعاون استان ها دایر می گردد شرکت نمایند .
هر یک از اعضای هیئت موسس می بایست مدارک مورد نیاز را به اداره تعاون تحویل دهند که شامل موارد ذیل می باشد :
- فتوکپی شناسنامه و مدارک تحصیلی
- فتوکپی گواهینامه پایان خدمت نظام وظیفه عمومی یا معافیت
- گواهی عدم سوء پیشینه
- آماده کردن طرح توجیهی
هیئت موسس می بایست طرحی به عنوان طرح پیشنهادی یا طرح توجیهی تهیه نماید . این طرح مشتمل بر بیان ضرورت تاسیس تعاونی و ذکر دلایل توجیهی مبتنی بر امور ذیل می باشد :
- تعداد و مشخصات داوطلبان ، سابقه ها و مهارت هایشان در رشته های فعالیت مورد نظر
- مقدار و نوع سرمایه گذاری و مشارکت دستگاه های دولتی یا عمومی
- تناسب اهداف تشکیل تعاونی با اهداف و برنامه های مصوب دولت
- مبلغ لازم التادیه
- درخواست کردن برای موافقت تشکیل شرکت تعاونی
هیئت موسس می بایست فرم درخواست مورد نظر را که اداره کل و یا اداره تعاون تهیه نموده است ، تکمیل و طرح پیشنهادی اش را به آن پیوست نماید و ضمن معرفی نماینده تام الاختیارش از اداره تعاون درخواست نماید که با تشکیل تعاونی موافقت نماید .
- اقدامات مربوط به وزارت تعاون
وزارت تعاون بعد از دریافت کردن درخواست هیئت موسس و مدارک مربوطه که نماینده تام الاختیار می بایت آن ها را تسلیم نماید ، درخواست و مدارک را بررسی می نماید و در صورت مورد قبول شدن درخواست ، موافقتنامه تشکیل را صادر می نماید و نمونه اساسنامه و فرم های مربوطه را در اختیار نماینده هیئت موسس قرار خواهد داد .
- کار ها و اقدام های هیئت موسس بعد از دریافت موافقتنامه مربوطه
هیئت موسس بعد از دریافت نمودن موافقتنامه می بایست در مدت 2 ماه امور لازم را برای تاسیس تعاونی و تشکیل اولین مجمع عمومی عادی انجام دهد .
اقدامات مربوطه به شرح ذیل می باشد :
- دریافت مجوز فعالیت در موضوع طرح توجیهی از مراجع ذیربط در صورت نیاز به نام اعضای هیئت موسس تعاونی در شرف تاسیس
- تکمیل کردن و تدوین اساسنامه و تسلیم آن به اولین مجمع عمومی عادی
- افتتاح حساب به نام تعاونی در شرف تاسیس در نزد صندوق تعاون و یا بانکی که صندوق تعاون تعیین می نماید برای واریز مبالغ لازم التادیه ای که داوطلبان عضویت می بایست در هنگام خرید سهام پرداخت نمایند
- دعوت کردن از اشخاص واجد شرایط برای عضویت
- دعوت از کارشناسان رسمی دادگستری برای ارزیابی آورده های غیر نقدی داوطلبان عضویت
- انتشار آگهی دعوت اولین مجمع عمومی عادی
- ثبت نام داوطلبان کاندیدای عضویت در هیئت مدیره و سمت بازرسی
- ارسال یک نسخه از آگهی دعوت به اداره تعاون و درخواست معرفی ناظر جهت حضور در جلسه اولین مجمع عمومی عادی
- تنظیم و تهیه اوراق مخصوص خرید سهام که داوطلبان عضویت به هنگام خرید سهام آن را تکمیل و امضا می نمایند
- تشکیل اولین مجمع عمومی عادی و انجام امور مقدماتی و فراهم کردن وسایل ، امکانات و مکان مناسب برای برگزاری جلسات آن
قوانین و مقررات مربوط به شرکت های تعاونی :
- هیئت موسس می بایست حداقل دو سوم سهام را خریداری یا تعهد کند
- در مجمع عمومی شرکت تعاونی هر شریک تنها یک رای دارد
- سهام شرکت تعاونی با نام و غیر قابل تقسیم می باشد و بهای آن می بایست به صورت نقدی پرداخت گردد
- اداره شرکت تعاونی بر عهده هیئت مدیره ای می باشد که طبق قانون تجارت و قانون شرکت های تعاونی و اساسنامه شرکت انتخاب می شود
- حداقل یک سوم سرمایه شرکت تعاونی می بایست به صورت مقدی پرداخت گردد
منبع صداقت ثبت هرگونه کپیبرداری پیگرد قانونی دارد.
